Tuesday, March 27, 2012

Kolorita vorto de la tago 12


La traduction en français vient d'ici (la tradukaĵo en la franca estas tie):
Et celle en chinois d'ici (kaj tiu ĉi en la ĉina tie):


Verda:    Nomo
Ruĝa:      Verbo 
Blua:      "Eta vorto" 
Oranĝa:  Numero 
Bruna:    Adjektivo 
Griza:     "Tablvorto"
Nigra:     Pronomo
 
Viola:     Adverbo

PROKLAMI
PROCLAMER
声明
shēng míng
tok soli, spik cila’

Oficiale kaj publike anonci: 

Annoncer officiellement et publiquement:
正式公开宣布
zhèng shì gōng kāi xuān bù.
Lismi an poplik la spik.



Oni
proklamis lin reĝo.
On l'
a proclamé roi.
大家声明国王.
Dà jiā shēng míngshì guó wáng.
Ian li spik cila’ ka ona li ma lava (lico).

Hieraŭ estis proklamitaj la rezultoj de voĉdonado. 

Hier ont été proclamés les résultats de l'élection.
昨天公布了投票结果.
zuó tiān gōng bù le tóu piào de jié guǒ.
Asti la int spik i ansa pi pili’an.


Mi
ne atendis la proklamon de milito.
Je
n'ai pas attendu la proclamation de (la) guerre. 

等到宣战.
děng dào xuān zhàn.
Mi avin ala i tok soli pi milit.

Jam pasis multaj jarcentoj de la proklamado de nia ŝtato. 

De nombreux siècles se sont déjà écoulés depuis la proclamation de notre Etat.
国立国好几世纪.
guó lì guó yǒu hǎo jǐ shì jì.
Apat moti la tok soli pi ma mi mi li int tava.

Kolopo pi kata sin tali tok ipilanto (sopiks moti)

Listo de sufiksoj (tali lipo lito ni)

-ant-/-at- ant pali li pini ala. at lipo li lipo ka li lokin titap.
-int-/-it- int pali li pini. it lipo li lipo ka li lokin pini.
-ont-/-ot- ont pali li opin ala. ot lipo li lipo ka li lokin opin ala.

-aĉ- ac ac li i'io iki iki.
-ad- ato ato sona li inak inak.
-aĵ- axo axo li i'io.
-an- ano ano li kolopo.
-ar- alo alo li kolopo ii i'io.
-ebl- ipli ipli la… (kin la…)
-ec- iso iso li axo soli pi i'io.
-eg- ika ika li soli li moti.
-ej- i'ia i'ia li timpat.
-end- into into li mos ti pali.
-estr- istlo istlo li ian lava.
-et- ita ita li lili.
-iĝ- ici ici li kam io.
-il- ilo ilo li alat.
-in- ino ino li mila.
-ist- ist ist li ian pali
-ism- ismo ismo li eso pi kolopo.
-ul- olo olo li ian.

O noto: kata ni li sama ala tapi li ipli sama ita. Tan ni la pipo la o tink ika a!

Kata sin xanci:

titap id ankoraŭ
alat id ilo
noto eo noti
tapi id sed
pipo tpi antaŭ
tink tpi pensi

Monday, March 26, 2012

Kolorita vorto de la tago 11


Hodiaŭ mi ŝanĝas iomete. Ĉiuj lingvaj frazoj similas Esperantan frazon ĉar tiel estas pli facile kompreni ĉiujn gramatikojn kune (aŭ eble). Mi volus rigardi tiun, kaj vidos se estas vere pli bone por miaj celoj. Alie, mi ekkomencas uzi la tok-enak-a lingvo tie ĉi ankaŭ. Mi pensas ke tiu ĉi lingvo eblas bonan.

La traduction en français vient d'ici (la tradukaĵo en la franca estas tie):
Et celle en chinois d'ici (kaj tiu ĉi en la ĉina tie):


Verda:    Nomo
Ruĝa:      Verbo 
Blua:      "Eta vorto" 
Oranĝa:  Numero 
Bruna:    Adjektivo 
Griza:     "Tablvorto"
Nigra:     Pronomo
 
Viola:     Adverbo

SUSURI
SUSSURER, CHUCHOTER, BRUIRE, GAZOUILLER, MARMOTTER
沙沙作响
shāshā zuò xiǎng
Kalama sik, Kalama somi

Eligi malfortan kaj iom sekan sonon kiel de sateno, silko, ĉifita papero ks.:

Expirer un son faible et peu distinct, à la façon du satin, de la soie, du papier chiffonné, etc.:


产生轻微的有如出自, , 等的干爽
Chǎnshēng qīngwéi de yǒurú chūzì duàn, sī, róu zhǐ děng de gānshuǎng shēng
Li pana i vava lili an kalama pi sik ita, sama satin, sotila, lipo cipit kai xanci moti. :

Ŝi
a silka robo ĉarme susuris. 

Sa robe de soie bruissait avec charme.
她的丝袍迷人地沙沙出声.
Tā de sī páo mírén dì shāshā chū shēng.
Calmi la kaon sotila ona li kalama somi.

La venteto susuras inter la arbetoj. 

La brise chuchote entre les arbustes.
小树微风发出沙沙声.
Xiǎo shù jiān wéifēng fāchū shāshā shēng. 
Vin ita li kalama somi poka poka po’on.


La fonto susuradis kun mallaŭta murmureto. 

La fontaine gazouillait sans fin d'un doux petit murmure.
喷泉带着沙沙作响.
Pēnquán dàizhe yín shāshā zuò xiǎng.
Tinpo moti la tilo ploki li kalama kon somi ita ita.

Pluvo falas kviete, nur kun susuranta sono. 

La pluie tombe calmement, laissant entendre seulement un bruissement.
静静地下着, 传出沙沙之.
jìng jìng dìxiàzhe, zhǐ chuán chū shāshā zhī shēng.
Isi isi la ‘ocan (tilo) li fali, kon kalama somi taso.

Ie malproksime aŭdeblis susuro de birdaj flugiloj. 

Au loin pouvait s'entendre le bruissement d'ailes d'oiseaux.
远方某处可听到鸟儿振翅沙沙声响.
Yuǎnfāng mǒu chù kě tīng dào niǎo er zhèn chì de shāshā shēngxiǎng.
Timpat lon col la li kin koti i somi pi ilo ploki pi vaso.

Tok Co

Tok Co li pa'asa. Ika la Tok Co li sama toki pona. Taso ona li sama ala coka. Tok inak li vili pali pa'asa li xanci tali toki pona. Toki pona li pona tava pali mosi an loti, taso toki pona li nokot tava tok tok. Mi vili pali i pa'asa ka simpla la kata ali li kin kam tok tok.
Tok inak li io i nama i polto i kata moti moti. Tok inak li io i kalama sin coka
Lait ' li miti i spaso ita (oa spaso lili) poka kalama vokalo. Ona li sama i kalama nik (lait H oa lait ʔ [nik avin]) oa ona li pali tis i spaso tava kalama pi sato vokalo kon to la'ti. Tok xanci la ona li tis i sato vokalo ka li sklibi kon to la'ti.
Lait c li io i kalama sama ĉ kai lait x li io i kalama sama ŝ.
Tok inak li xanci moti i kata pi toki pona. Sato la ona li vili ala i simpla tomas li kin io i kata sin. Kata sin pi tok inak li kam tali tok intonisia an tok pisin an tok ipilanto. Kata sin li mos xanci i lait ona tan nasin lait pi Tok Co.
Tok Co, sama toki pona, li io ala i kalama konsonanto vokalo.
As pi nasin tok pi Tok Co li sama toki pona, taso ita la ona li lipila moti lili. To la kata to li miti kon la matna kata li xanci sama kon tok intonisia oa tok pisin. Cipo la tok co li kin xanci li kin tok tok i i'io moti moti. Tinpo kam la mi vili skripi i lipo kon tok ni. Tan ni la mi pona pona li vili miti miti i tok sin ni talam lito.
sato i'io moti la kata sin pi Tok Co li kin ala kata pi kata moti oa kata kon. Kata sin ali li mos io ala i kata lili lon kata insa. Kai kata sin coka li kin io li kin io ala i lait soli.

Na, lait ali pi Tok Co:

a, i, o, u, e

w, v, t, p, s, ' (h/ʔ), k, l, x (ŝ), c (ĉ), n, m

tok enak li jo e la'it eta taso tan li wile jo e la'it lili. wile la jan li ken O sklipi i lait soli coka kin sama tok ali xanci anti.

http://www.freelang.net/online/indonesian.php?lg=gb
http://www.freelang.com/enligne/indonesien.php?lg=fr

http://www.tok-pisin.com/index.php
http://www.freelang.net/online/tok_pisin.php?lg=gb

http://simplavortaro.org/
http://fr.lernu.net/


Kam tali toki pona la ni li kata sin (tpi li tok pisin, id li tok intonisia, dan kai eo li tok ipilanto)

tok toki tpi lingvo
inak pona id bona
pa'asa toki id lingvo
ika mute eo ege
polto nimi eo vorto
kata nimi id vorto
lait nimi lili tpi litero
miti
eo meti
spaso ala eo spaco
pokalo vokalo kalama eo vokalo
nik
tpi kolo
dis tis
eo dis-
simpla pona eo simpla
tomas mute tpi tro
dari tali tan id de
mos wile tpi devi
konsonanto
eo konsonanto
ita lili eo eta
lipila
eo libera
dan en id kaj
kai en eo kaj
loti pali musi eo ludi
nokot pona ala tpi malbona
ki ka
eo ke
as
tpi fono
kon poka eo kun
cipo
eo ĉefo
sklipi sitelen eo skribi
talam lon id en
lito
eo reto (interreto)
lo
tpi leĝo
na
tpi do
coka kin id ankaŭ
xanci ante eo ŝanĝi


PS: If I am unintentionally breaking some copyright it would be easy enough to change all the toki pona words that are original creations. I will also be playing with this in my "word of the day"s

TL (tok ita): Vili ala la nasin lo li pakala la mi kin xanci i kata ali ka as la li tali toki pona. Mi vili kin coka loti kon ni poka "kata pi tinpo sono ni" pi mi.

Sunday, March 25, 2012

Kolorita vorto de la tago 10


La traduction en français vient d'ici (la tradukaĵo en la franca estas tie):
Et celle en chinois d'ici (kaj tiu ĉi en la ĉina tie):


Verda:    Nomo
Ruĝa:      Verbo 
Blua:      "Eta vorto" 
Oranĝa:  Numero 
Bruna:    Adjektivo 
Griza:     "Tablvorto"
Nigra:     Pronomo
 
Viola:     Adverbo

GARGARI
RINCER, GARGARISER, GARGOUILLER
清洗
qīngxǐ

1.
Tralavi, finlavi (se paroli pri glasoj, teleroj, tukoj) per nura multa akvo, sen sapo:
1.
Laver, finir de laver (en parlant de verres, dassiettes, de linge) avec seulement beaucoup deau, sans savon :
1.
大量清水不用肥皂 (, , )
1. Zhǐ dàliàng qīngshuǐ ér bùyòng féizào chè (ruò zhǐ bēi, pán, děng)

Ĉi tiun bluzon gargaru en malvarma akvo.  

Rincez cette blouse à l’eau froide. 
冷水清洗这件罩衫.
Yòng lěngshuǐ qīngxǐ zhè jiàn zhàoshān.

2.
Tralavi la buŝon aŭ la gorĝon per iu fluaĵo, kiun oni skuas en ĝi:
2.
Se laver la bouche ou la gorge avec un liquide que l’on agite dedans :
2.
: 某种液体, 口中翻滚清洗口腔喉咙
2. Shù kǒu: mǒu zhǒng yètǐ, hán zài kǒuzhōng fāngǔn ér qīngxǐ kǒuqiāng huò hóulóng

Por ke la dento ne doloru li gargaris la buŝon per vodko. 

Pour que la dent ne soit pas douloureuse, il se rinça la bouche à la vodka.
为止, 伏特加酒.
Wéizhǐ tòng, tā yòng fútèjiā jiǔ sou kǒu.

Gargaraĵo (gargarilo) estas medikamento por gargari al si la gorĝon. 

Un gargarisme est un médicament pour se rincer la gorge.
口水是漱喉咙用的药水.
Shù kǒushuǐ shì shù hóulóng yòng di yàoshuǐ.

3.
Konfuze prononcaĉi ion kvazaŭ gargarante la gorĝon:
3.
Baragouiner confusément quelque chose comme en se gargarisant:
3.
好像在喉中打转地清楚的
3. Hǎoxiàng zài hóu zhōng dǎzhuàn de qīngchu de yīn

Li
ion elgargaris en nekomprenebla lingvo.
Il
gargouilla quelque chose dans une langue incompréhensible. 

无人能瞭解的语言呼噜地说了些什么.
wú rén néng liǎojiě de yǔyán hūlū de shuōle xiē shénme.

Poste tiu stranga gargara sono malaperis. 

Ensuite, cet étrange gargouillement disparut.
后来那个奇怪的呼噜消失了.
Hòulái nàgè qíguài de hūlū shēng xiāoshīle.

Kolorita vorto de la tago 9


La traduction en français vient d'ici (la tradukaĵo en la franca estas tie):
Et celle en chinois d'ici (kaj tiu ĉi en la ĉina tie):

Hodiaŭ mi ankoraŭ ludas tokipone! Eble estas tiom malfacile legi tiun ĉi skribaĵon. Sed ne tro gravas mi pensas.

 
Verda:    Nomo
Ruĝa:      Verbo 
Blua:      "Eta vorto" 
Oranĝa:  Numero 
Bruna:    Adjektivo 
Griza:     "Tablvorto"
Nigra:     Pronomo
 
Viola:     Adverbo

SUSPIRI
SOUPIRER
叹息
tànxí
ᕕᑲ ᐃ ᐆᑕ ᑯᓐ ᐲ ᐲᓖᓐ ᐄᑭ
weka e uta kon pi pilin ike


Esprimi sian bedaŭron, ĉagrenon, doloron de neplenumata deziro, per forta longa elspiro, akompanata de plenda tono. 

Exprimer son regret, son chagrin, sa douleur dun désir non satisfait par une forte et longue expiration, accompagnée dun ton plaintif.

以强的长叹, 伴以不满的声调, 达成的期望表示遗憾, 懊恼, 痛苦
Yǐ qiáng de chángtàn, bàn yǐ bùmǎn de shēngdiào, duì wèi dáchéng de qīwàng biǎoshì yíhàn, àonǎo, huò tòngkǔ

ᕙᕙ ᓚ ᑎᓐᐳ ᒨᑎ ᓚ ᕕᑲ ᐆᑕ ᑯᓐ ᑭᐱᑭᓐ ᑲᓚᒪ ᓲᓖ ᑕᓐ : ᑐᑮ ᐲᓖᓐ ᕖᓕ ᑎᓐᐳ ᐲᓃ ᐄᓖᓐ ᐄᑭ ᐲᓖᓐ ᐸᑲᓚ ᑕᓐ : ᕖᓕ ᑲᒪ ᐊᓚ.
wawa la tenpo mute la o weka e uta kon kepeken kalama suli tan ni : o toki e pilin pi wile pi tenpo pini e pilin ike e pilin pakala tan ni : wile li kama ala.



Ho ve, mi tiom malsukcesis pri la ekzameno, - suspiris la knabino. 

Oh malheur, j’ai tellement raté l'examen,- soupira la fille.
哎呀, 考试那么, - 女孩叹息着.
Āiyā, wǒ kǎoshì kǎo de nàme chà, - nǚhái tànxízhe.
ᐸᑲᓚ , ᒦ ᐸᓖ ᐄᑭ ᓖᐴ ᓱᓇ ᕖᓕ, - ᒥᓖ ᓖᓖ ᑐᑮ ᑭᐱᑭᓐ ᐆᑕ ᑯᓐ.
o pakala a, mi pali ike e lipu pi sona wile, - meli lili li toki kepeken uta kon.


Kie li estas...? - ŝi diris al si suspirante. 

est-il… ? – se disait-elle en soupirant.
哪里...? – 叹息着自言自语.
zài nǎlǐ...? – Tā tànxízhe zì yán zì yǔ.
ᐅᓇ ᓗᓐ ᓯᒥ...? - ᕕᑲ ᐃ ᐆᑕ ᑯᓐ ᓚ ᐅᓇ ᑐᑮ.
ona li lon seme... ? - weka e uta kon la ona li toki.


La suspirantaj infanoj dormis profunde. 

Les enfants dormaient profondément en poussant des soupirs.
哀叹的孩子们睡了.
Āitàn de háizimen shēn shuìle.
ᕕᑲ ᒨᑎ ᐃ ᐆᑕ ᑯᓐ ᓚ ᔭᓐ ᓖᓖ ᓚᐱ ᐳᓇ ᒨᑎ.
weka mute e uta kon la jan lili li lape pona mute.


Kun suspiro li skribis, "Mi ege vin atendas...".

Avec un soupir, il écrivit, « Je t’attends intensément...".
怨叹地写着, "迫不及待地等着..."
yuàn tàn de xiězhe, "wǒ pòbùjídài de děngzhe nǐ..."
ᐆᑕ ᑯᓐ ᐲ ᐲᓖᓐ ᐄᑭ ᓚ ᐅᓇ ᓰᑎᓕᓐ : “ᕙᕙ ᓚᐊᕕᓐ ᓰᓚ...”
uta kon pi pilin ike la ona li sitelen e ni : « wawa la mi awen e sina... »

Tuesday, March 20, 2012

ᑐᑮ ᐲ ᑎᓐᐳ ᓲᓄ ᓃ

Mi ludas tokipone! Je joue avec le toki pona!

SVENI
kama lape
ᑲᒪ ᓚᐱ

1. Perdi dum kelkaj momentoj la konscion kaj mov-kapablon:
1. tenpo lili la o kama lape li ken ala tawa:
1. ᑎᓐᐳ ᓖᓖ ᓚ ᐅ ᑲᒪ ᓚᐱ ᓖ ᑭᓐ ᐊᓚ ᑕᕙ:

Li ĉiam svenadis vidante sangon.
tenpo ale la lukin e selo talo la ona li kama lape.
ᑎᓐᐳ ᐊᓕ ᓚ ᓘᑮᓐ ᐃ ᐃᓗ ᑕᓗ ᓚ ᐅᓇ ᓖ ᑲᒪ ᓚᐱ.

Ni jam dum longa tempo sveniĝadas de la granda varmego.
tenpo pini la mi mute li kama lape tan seli suli.
ᑎᓐᐳ ᐲᐲ ᓚ ᒫ ᒨᑎ ᓖ ᑲᒪ ᓚᐱ ᑕᓐ ᓯᓖ ᓲᓖ.

Ŝi falis svene pro amasega homaro.
ona li kama lape tan kulupu pi jan mute.
ᐅᓇ ᓖ ᑲᒪ ᓚᐱ ᑕᓐ ᑰᓘᐴ ᐲ ᔭᓐ ᒨᑎ.

Min subite atakis sveno.
tenpo wiki la mi kama lape.
ᑎᓐᐳ ᕖᑮ ᓚ ᒫ ᑲᒪ ᓚᐱ.

Tia malbonega odoro baldaŭ svenigos min.
tenpo lili kama la mi kama lape tan ike ni.
ᑎᓐᐳ ᓖᓖ ᑲᒪ ᓚ ᒫ ᑲᒪ ᓚᐱ ᑕᓐ ᐲᑭ ᓃ.

2. Malaperi, disperdiĝi:
2. kama lon ala, tawa pana:
2. ᑲᒪ ᓗᓐ ᐊᓚ, ᑕᕙ ᐸᓇ:

La fiodoro svenis.
ike li tawa pana.
ᐄᑭ ᓖ ᑕᕙ ᐸᓇ.

La hodiaŭa tago tre rapide svenis.
wiki la tenpo suno ni li kama lon ala.
ᕖᑮ ᓚ ᑎᓐᐳ ᓲᓄ ᓃ ᓖ ᑲᒪ ᓗᓐ ᐊᓚ.

Jen la forsveno de la lasta sonorilo en lernejo.
ni li kalama pi pini pi tomo sona.
ᓃ ᓖ ᑲᓚᒪ ᐲ ᐲᓃ ᐲ ᑐᒧ ᓱᓇ.

Kial miaj vortoj konstante duonsvene forsonas preter viaj oreloj?!
tenpo ale la toki mi li tawa sewi pi kute sina tan seme?!
ᑎᓐᐳ ᐊᓕ ᓚ ᑐᑮ ᒫ ᓖ ᑕᕙ ᓯᕖ ᐲ ᑰᑎ ᓰᓇ ᑕᓐ ᓯᒥ?!

Monday, March 19, 2012

Kolorita vorto de la tago 8


La traduction en français vient d'ici (la tradukaĵo en la franca estas tie):
Et celle en chinois d'ici (kaj tiu ĉi en la ĉina tie):


Verda:    Nomo
Ruĝa:      Verbo 
Blua:      "Eta vorto" 
Oranĝa:  Numero 
Bruna:    Adjektivo 
Griza:     "Tablvorto"
Nigra:     Pronomo
 
Viola:     Adverbo

SVENI
𐑕𐑝𐑧𐑵𐑦
S'EVANOUIR
 

昏倒
hūndǎo

1.
Perdi dum kelkaj momentoj la konscion kaj mov-kapablon:
1.
Perdre conscience et la capacité de mouvement durant un moment:
1. 一时段失去意识行动能力
1. Zài yī shíduàn shīqù yìshí xíngdòng nénglì

Li
ĉiam svenadis vidante sangon.
Il s'
évanouissait toujours en voyant du sang. 

一看到总是昏倒.
yī kàn dào xuè zǒng shì hūndǎo.

Ni
jam dum longa tempo sveniĝadas de la granda varmego.
Nous nous
sommes déjà évanouis un long moment à cause de la grande chaleur. 

我们已经时间昏倒.
Wǒmen yǐjīng cháng shíjiān yīn ér hūndǎo.

Ŝi
falis svene pro amasega homaro.
Elle
tomba évanouie à cause d'une foule très dense. 

由于人群众多昏倒了.
yóuyú rénqún zhòngduō hūndǎole.

Mi
n subite atakis sveno. 

Une perte de conscience m'a soudain assailli(e). 
突然昏倒.
túrán hūndǎo.

Tia malbonega odoro baldaŭ svenigos min. 

Cette très mauvaise odeur me fera bientôt perdre conscience. 
那种恶臭立即昏倒.
Nà zhǒng èchòu jiāng lìjí rànghūndǎo.

2.
Malaperi, disperdiĝi:
2.
Disparaître, se dissiper :
2.
消失, 散去
2.
Xiāoshī, sàn

La fiodoro svenis. 

La mauvaise odeur s'est dissipée.
 恶臭消失了.
Èchòu xiāoshīle.

La hodiaŭa tago tre rapide svenis. 

Aujourd'hui, la journée a passé très rapidement. 
今天很快过去了.
Jīntiān hěn kuài guòqùle.

Jen la forsveno de la lasta sonorilo en lernejo. 

Voilà la dernière cloche de l'école qui disparaît. 
学校最后声响过.
Tīng xuéxiào de zuìhòu zhōng shēngxiǎngguò.

Kial miaj vortoj konstante duonsvene forsonas preter viaj oreloj?! 

Pourquoi mes mots résonnent en disparaissant toujours à moitié au-delà de tes oreilles ?!  
为什么一直都无地飘过耳朵?!
Wèishémedehuà yīzhí dōu yǒu wú dì piāoguòde ěrduo?!